Çin ‘Adalar BAE’nin’ dedi, Tahran büyükelçisi bakanlığa çağırıldı

İran, Çin’in Basra Körfezi’nde bulunan tartışmalı üç adada BAE hakimiyetini tanıyan bildiriye imza atmasından sonra Çin’in Tahran Büyükelçisi Peiwu’yu Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı.

Çin’in İran ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında tartışmalı Basra Körfezi’ndeki adalar mevzusunda taraf olması ve BAE hakimiyetini tanıyan bildiriyi imzalaması İran’da tansiyonları yükseltti.

İran Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan açıklamada, Çin’in Tahran Büyükelçisi Cong Peiwu’nun bakanlığa çağrıldığı bildirildi. Açıklamada, “Çin yönetiminin BAE ile düzenlenen toplantı sonrası gösterilen ortak bildiride bir kez daha adalar mevzusundaki asılsız iddiaları desteklemesi kabul edilemez. İran olarak Çin ile kurduğumuz ilişkiyi ayrıcalıklı ve özel görüyoruz. Sınırlara karşılıklı saygı ve toprak bütünlüğünün korunması iki ülke ilişkilerinin temelini oluşturmaktadır” ifadeleri kullanıldı.

ÇİN’E ‘POLİTİKANIZI DEĞİŞTİRİN’ ÇAĞRISI

Basra Körfezi’ndeki 3 adanın İran’a ait olduğu vurgulanan açıklamada, “Adalar mevzusunda İran hakimiyetini yok sayan her türlü iddia ve açıklamaları kabul edilemez görüyoruz. İran ve Çin arasındaki stratejik iş birliği doğrultusunda, Pekin yönetiminden beklentimiz adalar mevzusundaki politikalarını değiştirmesidir” denildi.

Çin, Basra Körfezi’nde yer alan adalar mevzusunda gösterilen ortak bildiride, BAE’nin 3 ada mevzusunun çözümü için yürüttüğü diplomasiyi desteklediğini belirterek konunun barışçıl yollarla çözülmesinden yana olduğunu açıklamıştı.

İran en son 2022 senesinde adalar mevzusunda Çin’e bir kez daha tepki göstermiş ve Çin’in adaları BAE hakimiyeti olarak gören açıklamalarını kınamıştı. Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da 2022 senesinde düzenlenen Çin-Körfez İş Birliği Konseyi (KİK) Zirvesi sonrasında yayımlanan sonuç bildirisinde de körfezdeki adalar BAE hakimiyeti olarak görülmüştü.

İRAN VE BAE ARASINDA TARTIŞMALI ADALAR SORUNU

Basra Körfezi’nde bulunan Ebu Musa ile Büyük Tunb ve Küçük Tunb adaları İran ve BAE arasında sınır tartışmalarına neden oluyor. 1971 tarihine kadar İngiliz işgali altında kalan adalar işgalin sona ermesi ile birlikte İngilizler tarafınca BAE’ye devredilmiş ve peşinden İran adalarda hakimiyeti ele geçirmişti.

Adalar üzerinde hak iddia eden Tahran yönetimi ise hakimiyetinin çok eskilere dayandığını belirterek, İngiliz işgalinden önce adaların kendisine ait olduğu tezini savunuyor.